ΠΑΙΟΝΙΚΟΙ ΑΠΟΗΧΟΙ

ΠΑΙΟΝΙΚΟΙ ΑΠΟΗΧΟΙ

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ 

ΣΤΟΥΣ ΠΑΙΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ

Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Το σημερινό σημείωμά μου οφείλεται σε έναν διάλογο που είχα με εκπροσώπους του συλλόγου «Παίονες» από τη Γουμένιτσα στη Σχολή του Αριστοτέλους. Η Μακεδονία πριν από τον Φίλιππο, τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, είχε πολλά βασίλεια. Ένα από αυτά ήταν και το βασίλειο των Παιόνων. Ονομαστό βασίλειο, κατά καιρούς είχε μεγάλη έκταση. Ξεκινούσε από τη βόρεια Μακεδονία, τη Βοττιαία, την Ημαθία, Πελαγονία, Πιερία, Εορδαία. Κάποτε οι Παίονες επεξέτειναν το βασίλειό τους μέχρι του Ίστρου, της Προποντίδας, του Πηνειού και της Ηπείρου, με βασιλείς γνωστούς, όπως οι Αυδολέων, Δρωπίων (και Δροπίων), Αρίστων κ.ά.

Η γλώσσα των Παιόνων ήταν ασφαλώς η Ελληνική, όπως μαρτυρούν τα ονόματα των βασιλέων τους, αλλά και επιγραφές. Μία επιγραφή σε χρυσό έλασμα αναφέρεται στον Δροπίωνα. Στο κέντρο της επιγραφής είναι η μορφή του. Οι φίλοι μας οι Σκοπιανοί, οι γείτονές μας (γείτονες που μας τυχαίνουν!) τη διαβάζουν όπως θέλουν και βρίσκουν λέξεις ανερμήνευτες μιας γλώσσας χαμένης, πιθανώς της παιονικής γλώσσας!!! 

Ποιες, λοιπόν, άγνωστες λέξεις βρίσκει στην επιγραφή ο αρχαιολόγος του Μουσείου στα Σκόπια κ. Theodosief ; Τις απαριθμώ: 1. DROPI, 2. BASILE, 3. ONA. 4. APAIO, 5. LEO, 6. NWN, 7. NTOS, 8. TWNP, 9. PKAI, 10. ARETE, 11. MWANIA.

Τι να πω. Ντροπή!!!!!!!

1) Τα γράμματα της επιγραφής είναι Ελληνικά και έπρεπε να αντιγραφούν και να γραφούν ελληνικά. 

2) Η επιγραφή αποφεύγει τον διασκελισμό, είναι γραμμένη κατά στήλες. Ακολουθώντας τον Theodosief έχουμε 1. DROPIONA LEONTOS BASILEA PAIONWN TWN P KAI MWANIA. ARETE…

3) Απ’ ευθείας στα ελληνικά, όπως είναι γραμμένη, διαβάζουμε την επιγραφή: ΔΡΟΠΙΩΝΑ ΛΕΟΝΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΑ ΠΑΙΟΝΩΝ ΤΩΝ ΓΕ ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΜΥΣΙΑΝ ΑΡΕΤΗ…

Γείτονες να σου πετύχουν, καλά, αλλά και επιστήμονες; Λευτερωθείτε ρε παιδιά από αυτά τα κόμπλεξ, Ελλάδα είσθε, δεν το δέχεστε; Καλώς. Πάψτε να κλέβετε και να ψεύδεστε. Κάποιες θείες εντολές πρέπει να τις ξαναδιαβάσετε και για λόγους καλής γειτονίας να τις εφαρμόζετε.

Κάποτε βρεθήκαμε με το σχολείο μου στο Βέλγιο. Σε ένα μουσείο μας ανέβασαν ένα όροφο και βρεθήκαμε σε ένα εσωτερικό μπαλκόνι γύρω-γύρω από το οποίο βλέπαμε στο δάπεδο του πρώτου ορόφου μια θαυμάσια ψηφιδωτή σύνθεση. Ήταν ψηφιδωτό μεταφερμένο από αρχαία έπαυλη της Συρίας. 

Ο ξεναγός μας άφησε για λίγο να θαυμάσουμε το εξαίρετο ψηφιδωτό και άρχισε την ξενάγηση. “Ο Συριακός πολιτισμός έτσι, ο Συριακός πολιτισμός αλλιώς…”. Ρώτησα, τι γράφει η επιγραφή του ψηφιδωτού και αν μπορεί να μας τη μεταφράσει. Η απάντησή του ήταν: Δεν γνωρίζω Συριακά. 

Ζήτησα τότε από ένα καλό μαθητή μου να διαβάσει την επιγραφή. Νομίζω ήταν δευτέρας ή τρίτης το πολύ Γυμνασίου. Ο μαθητής συγκεντρώθηκε στην επιγραφή και τη διάβασε νεράκι. Φυσικά η επιγραφή ήταν Ελληνική.

Επανέρχομαι στην επιγραφή του Δροπίωνα με τρεις παρατηρήσεις. 

1. Το Π με γραμμή συγκοπής από πάνω είναι η πρόθεση ΠΕΡΙ. 

2. Η λέξη ΜΥΣΊΑ ξεκινάει με το Μ που διαβάζεται ως ΜΥ. 

3. Κατωτέρω η επιγραφή με τη λάθος ανάγνωση. Ο Theodosiev γράφει: «Δεν έχει μεταφραστεί ακόμα, εικάζεται πως πρόκειται για παιονικές λέξεις»!!! 

Φίλοι του συλλόγου των Παιόνων Γουμένιτσας, είδα στο ιστολόγιό σας ότι έχετε εικόνα του ενεπίγραφου χρυσού ελάσματος. Κάλλιστα επράξατε.